ส่วนที่ 2 การวิเคราะห์ข้อมูล การประเมินศักยภาพของหมู่บ้าน (จุดอ่อน จุดแข็ง โอกาส ภัยคุกคาม)

 

2.1 การวิเคราะห์ปัจจัยภายใน หรือสภาพแวดล้อมภายใน (จุดอ่อน จุดแข็ง) จะทำให้หมู่บ้านทราบถึงจุดเด่น และข้อเสียเปรียบของหมู่บ้าน
            (1) จุดอ่อน คือ ลักษณะหรือข้อด้อยของหมู่บ้านเมื่อเทียบกับหมู่บ้านอื่น (เป็นปัจจัยภายในที่หมู่บ้านสามารถเปลี่ยนแปลงและพัฒนาได้)

                   (๑.๑) ช่วงฤดูแล้งขาดน้ำมาบริโภค

                   (๑.๒) ไม่มีที่ทิ้งขยะ

                   (๑.๓) ที่ดินทำกินไม่เพียงพอ

          •   ด้านเศรษฐกิจ

                   - ขาดเงินทุนในการประกอบอาชีพ                         

                    - ไม่มีที่ดินทำกิน ที่ทำกินไม่เพียงพอ

                   - ผลผลิตทางการเกษตรในท้องถิ่นตกต่ำ                       

                   - ประชากรขาดความกระตือรือร้นในการพัฒนาอาชีพ

•   ด้านสังคม (เด็ก  เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ ผู้ด้อยโอกาส การศึกษา ศาสนา  และวัฒนธรรม

          - เยาวชนในหมู่บ้านไม่ค่อยสนใจในทางศาสนา

          - ผู้สูงอายุขาดการดูแลอย่างเหมาะสม

•   ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

          - สภาพดินที่ทำกินเสื่อมโทรมและขาดธาตุในดิน

          - การใช้ดินและป่าอย่างไม่มีระบบและขาดการดูแล

 

•   ด้านการเมืองและบริหารจัดการ

          - ประชาชนขาดความมั่นใจ และไม่กล้าแสดงออกในที่ประชุม

          - ประชาชนไม่มีความรู้ในด้านต่างๆ

•   ด้านโครงสร้างพื้นฐาน

          - ในช่วงฤดูแล้งน้ำไม่เพียงพอ และน้ำแดงไม่สามารถนำมาบริโภคได้

          - ไม่มีสถานที่ที่จะทิ้งขยะ

•   ด้านสาธารณสุข

          - ประชาชนขาดความรู้ในการกำจัดขยะ

          - ประชาชนขาดความรู้เกี่ยวกับการกำจัดยุง เพื่อป้องกันการเกิดโรคจากยุงเป็นพาหะนำโรค

(2)  จุดแข็ง Strength คือ ศักยภาพความสามารถหรือข้อเด่นของหมู่บ้านเมื่อเทียบกับหมู่บ้านอื่น  (เป็นปัจจัยภายในที่หมู่บ้านสามารถเปลี่ยนแปลงและพัฒนาได้)
                   (2.1) ประชาชนในหมู่บ้านมีความสามัคคี
                     (2.2) มีการรักษาความปลอดภัยหมู่บ้านอย่างเคร่งครัด

          (2.3) ประชาชนมีส่วนร่วมในการพัฒนา

            •   ด้านเศรษฐกิจ

                    - มีการจัดตั้งกลุ่มอาชีพต่างๆ

                   - ประชาชนส่วนใหญ่มีอาชีพหลักในการทำงาน

                   - ประชาชนส่วนใหญ่ดำรงชีวิตตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

•   ด้านสังคม (เด็ก  เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ ผู้ด้อยโอกาส การศึกษา ศาสนา  และวัฒนธรรม)                   - ประชาชนส่วนใหญ่มีส่วนร่วมในการพัฒนา 

          - ประชาชนส่วนใหญ่มีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ต่อกัน

          - ประชาชนมีความสามัคคีซึ่งกันและกัน

          - เด็กและเยาวชนส่วนใหญ่มีการศึกษาเล่าเรียน

•   ด้านทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม               

           - ประชาชนรู้จักที่จะเลือกใช้ทรัพยากรธรรมชาติที่มีในหมู่บ้าน

           - สภาพหมู่บ้านมีการพัฒนาให้สะอาดและน่าอยู่

               - ประชาชนได้ศึกษาวิธีการรักษาดินเพื่อการเกษตร จากวิทยากรที่มาให้ความรู้

           - ประชาชนช่วยกันดูแลสระน้ำ เนื่องจากฤดูแล้งสามารถใช้น้ำได้

           - ในหมู่บ้านได้สร้างฝายชะลอน้ำ เพื่อ

•   ด้านการเมืองและการบริหารจัดการ

          - หมู่บ้านมีผู้นำที่เข้มแข็ง มีความกระตือรื้อร้น มีความสามัคคี

          - การมีส่วนร่วมของประชาชนในหมู่บ้าน   

                               - มีการปกครองโดยแบ่งความรับผิดเป็นโซน โดยผู้ช่วยฯ ผรส. จะมีหน้าที่รับผิดชอบโซนของตัวเอง

 

 

 

•   ด้านโครงสร้างพื้นฐาน

          - ในหมู่บ้านมีไฟฟ้าใช้ทุกหลังคาเรือน

          - ในหมู่บ้านได้มีประปา เพื่อป้องกันในช่วงฤดูแล้ง

•   ด้านสาธารณสุข

          - ประชาชนให้ความสำคัญกับการออกกำลังกาย

          - ประชาชนให้ความสำคัญในการดูแลความสะอาดบริเวณบ้าน

          - ประชาชนให้ความสนใจในการกำจัดแหล่งเพาะพันธ์ยุง

2.2 การวิเคราะห์ปัจจัยภายนอก หรือสภาพแวดล้อมภายนอก จะทำให้หมู่บ้านทราบถึงโอกาสและอุปสรรคการทำงานของหมู่บ้าน

      (1) โอกาส Opportunity (ปัจจัยภายนอกที่เป็นผลบวกที่หมู่บ้านไม่สามารถควบคุมได้)

    (1.1) นโยบายของรัฐได้มีโครงการต่างๆเข้ามาในหมู่บ้าน เพื่อเป็นการส่งเสริมอาชีพให้กับประชาชนในพื้นที่ และเพื่อที่จะทำให้คุณภาพชีวิตของประชาชนในหมู่บ้านดีขึ้น                                 

     (1.2) รัฐมีการสนับสนุนให้ประชาชนทำการเกษตร โดยให้มีการปลูกพืชซ่อมแซม

    (๑.๓) รัฐมีการสนับสนุนให้ประชาชนมีการดำเนินชีวิตตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง                                    (โอกาส คือ สิ่งที่จะเป็นประโยชน์ หรือทำให้การดำเนินงานของหมู่บ้านเหนือหมู่บ้านอื่น เช่น
หลายหมู่บ้านมีจุดขายด้านแหล่งท่องเที่ยวเช่นเดียวกับหมู่บ้านเรา แต่เรามีโอกาสที่เหนือกว่า คือ เรามีธรรมชาติที่คงความเป็นธรรมชาติมากกว่า) 

      (2) อุปสรรค Threat (ปัจจัยภายนอกที่เป็นผลลบที่หมู่บ้านไม่สามารถควบคุมได้)
                   (2.1) ราคาผลผลิตทางการเกษตรตกต่ำ ทำให้รายได้ประชาชนที่ประกอบอาชีพทางการเกษตรลดลง
                     (2.2) นโยบายของรัฐดำเนินการไม่ต่อเนื่อง และมีการเปลี่ยนแปลงตลอด ทำให้เกิดความไม่แน่นอน
                     (2.3) ราคายางพาราตกต่ำ ทำให้คุณภาพชีวิตของประชาชนไม่ดีขึ้น
(อุปสรรค คือ ข้อจำกัด   ศักยภาพความสามารถหรือข้อเด่นของหมู่บ้านเมื่อเทียบกับหมู่บ้านอื่น)

2.3 เป้าหมายการพัฒนา (วิสัยทัศน์ , Vision) ของหมู่บ้าน

      หมู่บ้านตักวา ประชาชนมีส่วนร่วม สร้างความสามัคคี นำพาสันติสุข

2.4 โปรแกรมวิเคราะห์ข้อมูลชุมชนในการพัฒนาระบบสารสนเทศเพื่อการบูรณาการวางแผนงาน (CIA)

      หมู่บ้านสามารถนำโปรแกรม CIA มาใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลของหมู่บ้าน เพื่อสะท้อนสภาพปัญหาและจุดเด่นของหมู่บ้านได้ โดยการใช้ฐานข้อมูล จปฐ. และ กชช.2ค. กรอกลงในโปรแกรมสำเร็จรูปซึ่งโปรแกรมจะวิเคราะห์ข้อมูลเป็น 5 ด้าน ได้แก่ การพัฒนาด้านอาชีพ การจัดการทุนชุมชน การจัดการความเสี่ยงชุมชน
การแก้ปัญหาความยากจน การบริหารจัดการชุมชน  การใช้โปรแกรมดังกล่าวนอกจากเพื่อการวิเคราะห์สภาพความเป็นจริงของหมู่บ้านแล้ว ยังสามารถวิเคราะห์ร่วมกับข้อมูลที่ได้จากการทำ SWOT  เพื่อให้ได้ข้อมูลที่สมบูรณ์และตรงตามข้อเท็จจริงมากที่สุด